Çilek Zararlıları ve Hastalıkları ile Nasıl Mücadele Edilir?
Çilek üretiminde yüksek verim ve kaliteli meyve elde etmenin önündeki en büyük engeller, çeşitli zararlılar ve hastalık etmenleridir. Ancak doğru kültürel uygulamalar, düzenli gözlem ve uygun bitki koruma yöntemleriyle bu tehditlerin etkisi önemli ölçüde azaltılabilir.
🐛 1. Çilek Zararlıları
a. Kırmızı Örümcekler (Tetranychus spp.)
Yaprakların alt yüzeyinde beslenerek sararma ve kuruma yaparlar. Özellikle sıcak ve kuru koşullarda hızla çoğalırlar.
👉 Mücadele: Düzenli yaprak kontrolü yapılmalı, biyolojik mücadelede akar yırtıcıları (Phytoseiulus persimilis) kullanılabilir. Gerekirse akarisitlerle müdahale edilmelidir.
b. Çilek Tripsi (Frankliniella occidentalis)
Çiçeklerde ve meyve yüzeyinde deformasyon, bronzlaşma ve kalite kaybı oluşturur.
👉 Mücadele: Mavi yapışkan tuzaklar kullanmak ve bitki sıklığını azaltmak faydalıdır. Uygun insektisitlerle kontrol sağlanabilir.
c. Yaprak Bitleri (Aphis spp.)
Bitki özsuyunu emer, yapraklarda kıvrılma ve zayıf gelişim görülür. Ayrıca virüs taşınmasına neden olabilir.
👉 Mücadele: Faydalı böceklerin (uğur böceği, parazitoid arılar) korunması, gerektiğinde sistemik insektisit uygulanması gerekir.
d. Nematodlar
Köklerde urlar oluşturarak bitki gelişimini engeller.
👉 Mücadele: Toprak solarizasyonu ve dayanıklı fide kullanımı önerilir.
🍂 2. Çilek Hastalıkları
a. Külleme (Sphaerotheca macularis)
Yapraklarda beyaz tozumsu tabaka oluşur, meyveler pazar değerini kaybeder.
👉 Mücadele: Hava sirkülasyonu artırılmalı, yapraklar ıslak kalmamalı, kükürt bazlı fungisitler uygulanabilir.
b. Gri Küf (Botrytis cinerea)
Özellikle nemli havalarda meyvelerde gri renkli küf tabakası görülür.
👉 Mücadele: Hasat öncesi ilaçlama ve iyi havalanma önemlidir. Enfekte meyveler derhal uzaklaştırılmalıdır.
c. Kök Çürüklüğü (Phytophthora fragariae)
Bitkiler aniden solar, köklerde kahverengileşme olur.
👉 Mücadele: Drenajı iyi topraklar seçilmeli, aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. Dirençli çeşitler tercih edilmelidir.
d. Yaprak Lekesi Hastalıkları (Mycosphaerella fragariae)
Yapraklarda kahverengi veya morumsu lekeler oluşturur.
👉 Mücadele: Enfekte yapraklar uzaklaştırılmalı, bakırlı ilaçlar kullanılabilir.
🌱 3. Kültürel Önlemlerle Entegre Mücadele
- Hastalıksız fide kullanın.
- Hasat sonrası tarlada bitki artıkları bırakmayın.
- Damlama sulama sistemleriyle yaprak ıslanmasını önleyin.
- Düzenli olarak zararlı yoğunluğunu gözlemleyin.
- Kimyasal ilaçlamaları doz ve zamanında uygulayın.